Spawanie jest jako proces niezwykle trudne pod kątem weryfikacji jego skuteczności. Choć większość przedmiotów i konstrukcji metalowych nie miałaby szans zaistnieć bez odpowiedniego spawania, jego ostateczną jakość można ocenić dopiero na etapie post-produkcyjnym, gdzie jakiekolwiek defekty i usterki są już bardzo kosztowne i potencjalnie niebezpieczne. Od wyrobów, których spawanie jest częścią, oczekuje się zwykle ogromnej wytrzymałości i odporności. Jak upewnić się, że efekt spawania będzie dobry i zapewni oczekiwaną jakość końcowego produktu? Oczywiście poprzez certyfikację procesów spawalniczych zgodnie z normą ISO 3834. Jak przebiega proces certyfikacji w spawalnictwie i w jaki sposób wpływa na zwiększenie jakości produktów i konstrukcji stalowych?
Certyfikacja w spawalnictwie – założenia i standardy
Branża spawalnicza, ze względu na swoją rolę w wszelkiego rodzaju konstrukcjach stalowych będących częścią infrastruktury miejskiej podlega dwóm podstawowym normom, z czego jedna jest dla nich obowiązkiem, druga opcją wartą wykorzystania. Jeśli chodzi o standardy obowiązkowe, za zwiększenie jakości w spawalnictwie i podniesienie bezpieczeństwa otrzymywanych w jego wyniku produktów odpowiada norma EN 1090. Certyfikowanie do niej jest od 2012 roku obowiązkowe dla wszystkich firm spawalniczych wypuszczających na rynek europejski swoje konstrukcje.
Spawanie jest procesem specjalnym i dlatego posiadanie certyfikatu potwierdzającego zachowanie odpowiednich norm jest tak istotne.
Dlaczego certyfikacja do EN 1090 jest obowiązkowa? Norma ta zakłada, że wszystkie konstrukcje stalowe i aluminiowe wykorzystywane w budownictwie i innych gałęziach przemysłu mogą, w przypadku wadliwości, stwarzać bezpośrednie zagrożenie dla życia człowieka i być przyczyną kolosalnych strat finansowych. Jako że spawanie jest często integralną częścią tego typu konstrukcji, i jego dotyczą wytyczne normy EN 1090.
Bardziej doprecyzowaną do potrzeb spawalniczych jest norma ISO 3834, określająca wymagania jakości dotyczące spawania materiałów metalowych. Podzielona na pięć podstawowych części, norma określa precyzyjne kryteria jakościowe dla konkretnych obszarów działania firm spawalniczych, obejmując zarówno wymagania pełne, jak i podstawowe, stosowane zależnie od przyjętego kryterium jakości. To, czy firma zastosuje wymagania określone w podkategorii 3834-2, 2834-3 czy 3834-4 zależy wyłącznie od niej, choć wybór powinien być oparty o zakres i znaczenie wyrobu w kontekście bezpieczeństwa, złożoność jego procesu produkcyjnego, czy wreszcie wpływ, jaki nieprawidłowe spoiwo miałoby na integralność całej konstrukcji.
Standard ISO 3834 został opracowany z pełną świadomością zróżnicowania branży spawalniczej i z uznaniem wszystkich możliwych w niej procesów, dzięki czemu może być stosowany niezależnie od wielkości firmy czy podejmowanych przez nią zadań. Do normy mogą certyfikować się więc zarówno firmy pracujące przy spawaniu dużych konstrukcji na placu budowy, warsztaty produkujące drobne elementy metalowe wymagające spawania, jak i linie montażowe różnego rodzaju konstrukcji stalowych i aluminiowych.
Standard ISO 3834, a zwiększanie jakości w spawalnictwie
Podstawową grupą wymagań określonych w standardzie ISO 3834 są oczywiście kwestie jakości i bezpieczeństwa procesów spawalniczych mających integralne znaczenie dla konstrukcji stalowych, metalowych i aluminiowych. W normie określone zostały między innymi zasady, według których odbywa się prawidłowa dbałość o jakość produktów spawanych. Niestety, biorąc pod uwagę fakt, że sprawdzenie jakości samego spoiwa jest wręcz niemożliwe do momentu ukończenia całej konstrukcji, norma skupia się także na kwestiach organizacyjnych procesów spawalniczych i działalności całej organizacji w kierunku minimalizacji ryzyka wystąpienia błędów.
Normy ISO 3834 porządkują kwestie związane z organizacja procesów spawalniczych w całym przedsiębiorstwie
Korzyści certyfikacji w spawalnictwie
Certyfikacja w spawalnictwie, podobnie jak w każdej branży, to dla wielu firm przede wszystkim kwestia wizerunkowa, zapewniająca przewagę konkurencyjną i umożliwiająca zdobywanie klientów na arenie międzynarodowej z dużym powodzeniem. W kontekście spawalnictwa, którego jakość i bezpieczeństwo są przecież tak istotne, certyfikacja to coś znacznie więcej. Uzyskanie oficjalnej aprobaty dla stosowanych przez firmę praktyk i systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem produktu oznacza, że obrana droga do ciągłego doskonalenia się i przyjmowania postawy aktywnie redukującej ryzyko jest efektywna i nie generuje strat, marnotrawienia czy potencjalnie groźnych sytuacji kryzysowych. Jeśli takie się zdarzą, a przecież wykluczyć tego nie można z powodu ilości procesów niezależnych od spawania, firma będzie potrafiła sobie poradzić i wybronić integralność swojego produktu. Skoro ze spawania korzystamy pośrednio wszyscy, warto by było ono jak najlepszej jakości.