W 2020 roku na przejazdach kolejowo-drogowych i przejściach przez tory zginęło czterdzieści siedem osób. W roku 2019 ta liczba wynosiła aż sześćdziesiąt. Mając na uwadze te tragiczne dane, warto nieustannie przypominać o regulacjach dotyczących zachowania się na przejeździe kolejowym.

Znajomość i ścisłe przestrzeganie tych zasad mogą wyraźnie zmniejszyć statystyki wypadków śmiertelnych na torach.

Rodzaje przejazdów kolejowych

Czy wiedziałeś o tym, że w Polsce wyróżniamy aż sześć rodzajów przejazdów kolejowych? Od rodzaju przejazdu w dużej mierze zależy to, jak powinieneś zachować się przy jego przekraczaniu. Dlatego na początku tego artykułu przypomnimy je wszystkie:

• Przejścia niepubliczne, zamknięte dla ruchu drogowego, z których najprawdopodobniej nie będziesz mieć okazji korzystać;
• Przejścia wyłącznie dla pieszych wyposażone w barierki;
• Przejazdy strzeżone z sygnalizacją świetlną i rogatkami, które blokują całą szerokość jezdni;
• Przejazdy strzeżone wyposażone w półrogatki, które blokują prawy pas ruchu z każdej strony;
• Przejazdy z sygnalizacją świetlną bez żadnych zapór;
• I wreszcie bardzo częste i niebezpieczne przejazdy oznakowane jedynie znakami drogowymi.

Jakie znaki drogowe spotkasz w pobliżu przejazdu kolejowego?

O niedalekiej odległości do przejazdu kolejowego informują znaki ostrzegawcze. Znak A-9 z piktogramem płotu oznacza nieodległy przejazd z zaporami, zaś znak A-10 z wizerunkiem mknącej po torach lokomotywy zwraca uwagę kierowców na zbliżający się przejazd bez rogatek. Pod każdym z nich może znajdować się tabliczka obrazująca pod jakim kątem tory i droga asfaltowa przecinają się nawzajem.

Seria słupków wskaźnikowych G-1 z czerwonymi kreskami na białym tle pokaże Ci, jaki dokładnie dystans dzieli Cię od przejazdu kolejowego. Zazwyczaj pod znakiem ostrzegawczym umieszcza się słupek z trzema kreskami. Następnie po odbyciu 1/3 odległości pomiędzy znakiem ostrzegawczym a przejazdem powinieneś zobaczyć słupek z dwoma kreskami i wreszcie słupek z jedną kreską po przebyciu 2/3 tej odległości.

Jeżeli znak A-9 lub A-10 znajduje się w dużej bliskości miejsca, w którym tory krzyżują się z jezdnią, umieszcza się pod nim słupek z pojedynczą kreską. Możliwe, choć rzadkie jest także postawienie słupka z dwoma kreskami pod znakiem ostrzegawczym i słupka z jedną kreską w połowie drogi do przejazdu.

Przejazd kolejowy – gdzie się zatrzymać?

Ostatnim znakiem drogowym, który powinieneś kojarzyć z przejazdami kolejowymi jest krzyż św. Andrzeja. Jeżeli posiada on dodatkową belkę, oznacza to, że będziesz przekraczać przejazd wielotorowy. Brak takiej belki informuje Cię, że drogę przecina tylko jeden tor. To właśnie przed krzyżem św. Andrzeja powinieneś się zatrzymać niezależnie od tego, czy przejazd posiada zapory.

Przekraczanie przejazdu kolejowego – przepisy prawne

Prawidłowe zachowanie kierującego pojazdem przed i na przejeździe kolejowym wyznacza art. 28 ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z nim od osoby przekraczającej przejazd wymaga się szczególnej ostrożności i upewnienia się, czy nie zbliża się pojazd szynowy. Samochód powinien być prowadzony z prędkością, która umożliwi kierującemu zatrzymanie go w bezpiecznym miejscu.

Kategorycznie zabronione jest:

• objeżdżanie opuszczonych zapór oraz wjeżdżanie na przejazd, jeżeli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie nie zostało zakończone;
• wjeżdżanie na przejazd, jeżeli po drugiej stronie przejazdu nie ma miejsca do kontynuowania jazdy;
• wyprzedzanie pojazdu na przejeździe kolejowym i bezpośrednio przed nim;
• omijanie pojazdu oczekującego na otwarcie ruchu przez przejazd, jeżeli wymagałoby to wjechania na część jezdni przeznaczoną dla przeciwnego kierunku ruchu.

Jeżeli samochód zostanie unieruchomiony wewnątrz przejazdu kolejowego w wyniku awarii, jego kierowca zobowiązany jest go niezwłocznie usunąć. Jeśli to niemożliwe, musi postarać się, by informacja o niebezpieczeństwie dotarła do kierującego pojazdem szynowym.

Jak zwiększyć bezpieczeństwo na przejazdach kolejowych?

Pomimo jednoznacznie brzmiących przepisów, wielu kierowców wciąż łamie prawne zakazy i stwarza zagrożenie dla samych siebie, wjeżdżając pod opuszczające się rogatki. Dobrym pomysłem na prewencję takich zachowań może okazać się monitoring przejazdów kolejowych. Świadomość bycia nagrywanym pozbawia piratów drogowych wrażenia anonimowości. 

Kamery pozwalają również łatwiej zidentyfikować osoby generujące niebezpieczne sytuacje, by każda z nich dostała odpowiednią nauczkę w postaci mandatu.